Obowiązująca w Polsce i wielu krajach Unii Europejskiej klasyfikacja odpadów niebezpiecznych została stworzona z uwzględnieniem właściwości wybranego produktu. To podstawowe cechy, dzięki którym można podzielić odpady niebezpieczne na grupy, podgrupy, jak również rodzaje.
Ogólną klasyfikacja odpadów
Opublikowano na wielu stronach internetowych, jak również znajdująca się w literaturze przedmiotowej i podmiotowej klasyfikacja odpadów w Polsce, powstała na kanwie rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska zasobów naturalnych i leśnictwa z dnia 24 grudnia 1997 roku w sprawie klasyfikacji odpadów. W tym akcie prawnym wskazano, jaka dokładnie klasyfikacja odpadów w Polsce jest zgodna z prawem. Ponadto, w dokumencie tym zawarto także listę odpadów niebezpiecznych, przydatną dla osób zajmujących się ich wytwarzaniem, gromadzeniem, transportem, utylizacją, a także wytwarzaniem z nich surowców wtórnych. Ogólna klasyfikacja różnego typu odpadów jest uzależniona od źródła ich powstawania. W taki sposób stworzono aż 20 grup, które dzieli odpady na poszczególne kategorie, w zależności od tego, czy powstają one w sadownictwie, hodowli, leśnictwie czy też przemyśle skórzanym, tekstylnym bądź też produkcji, obrotu i stosowania związków nieorganicznych. Warto wziąć pod uwagę, że odpady zaliczane do jednej kategorii, między innymi te pochodzące z syntezy organicznej, nie stanowią podobnych produktów, jak odpady z przemysłu fotograficznego bądź też kształtowania i powierzchniowej obróbki metali czy tworzyw sztucznych.
Różnice pomiędzy wyżej wymienionymi odpadami mają bardzo istotne znaczenie względem ich klasyfikacji, a także podziału na grupy, podgrupy i rodzaje. Klasyfikacja odpadów w Polsce jest potrzebna, ponieważ poprzedza ona odbiór tych produktów z miejsca ich wytworzenia. Wytwórcami odpadów mogą być, zarówno klienci indywidualni, jak i firmowi. Wiadomym jest, że odpady, również te niebezpieczne, powstają nie tylko w przedsiębiorstwach, ale również w gospodarstwach domowych i prowadzonych przez wiele osób gospodarstwach rolnych. Klasyfikacja odpadów w Polsce pozwala przypisać konkretny odpad, nadając mu prawidłowy kod. Posługiwanie się tym sześciocyfrowym ciągiem liter, umożliwia jego zaliczenie do odpowiedniej grupy, podgrupy i rodzaju z uwzględnieniem źródła powstania odpadu, jego właściwości chemicznych lub fizycznych, co ma szczególne znaczenie, gdy produkt ten jest niebezpieczny. Należy pamiętać, że klasyfikacja odpadów w Polsce opiera się także na stężeniu składników danego odpadu. Jeśli procent stężenia znacznie przekracza wartości graniczne dotyczące związków chemicznych bądź pierwiastków o stężeniu toksycznym, niebezpiecznym dla fauny i flory oraz zagrażającym dla człowieka czy zwierząt, wówczas tego typu odpad traktuje się jako niebezpieczny. Kod odpadu i składa się z 6 cyfr. Jest to numer unikatowy, który nadaje się według określonego schematu. Pierwsze dwie cyfry wskazują grupę, kolejną podgrupę, a ostatnie rodzaj odpadu.
[CTA]
Podstawowe rodzaje odpadów niebezpiecznych
Podstawowym kryterium podziału odpadów jest wskazanie miejsca ich powstania. Wówczas wyróżnia się dwie grupy: odpady komunalne i przemysłowe. Ponadto można wyróżnić także materiały ciekłe, stałe, nieobojętne dla środowiska i powstałe w wyniku działalności człowieka. Wszystkie rodzaje odpadów niebezpiecznych ujęte w rejestrze BDO oznaczone są symbolem gwiazdki. Oznacza to, że są to produkty skażone, toksyczne i niebezpieczne nie tylko dla ekosystemu, ale również organizmów żywych, w tym człowieka oraz zwierząt. Oznaczenie tych odpadów symbolem gwiazdki jest ostrzeżeniem dla osób wytwarzających i gromadzących te produkty, ponieważ powinni oni dołożyć wszelkich starań, aby zadbać o prawidłowe zabezpieczenie wszystkich produkowanych przez siebie odpadów niebezpiecznych. Produkty te nie mogą być przechowywane w miejscach nieprzeznaczonych do tego celu, a także w pojemnikach wykazujących dużą nieszczelność bądź też mających stały lub bardzo częsty kontakt z innymi czynnikami zewnętrznymi w postaci wody, powietrza bądź intensywnego promieniowania słonecznego. Jest to szczególnie niebezpieczne w przypadku odpadów, które ulegają samozapłonowi.
Ogólnie odpady niebezpieczne uznaje się za produkty stwarzające poważne zagrożenie. Można podzielić je na odpady przemysłowe, które powstają w procesach produkcji lub konsumpcji. To rodzaje odpadów niebezpiecznych, które zawierają składniki o pewnym poziomie szkodliwości. Ponadto, odpady niebezpieczne można zaliczyć do następujących grup – te zawierające azbest, oleje smarowe, baterie i akumulatory, odpady medyczne i weterynaryjne, a także odpady zawierające polichlorowane bifenyle czyli PCB. Szczegółowe gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi precyzuje ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku. Określa ona rodzaje odpadów niebezpiecznych zasady ich gromadzenia i przekazywania do transportu z wyjątkiem odpadów azbestowych. Z kolei postępowanie z odpadami azbestowymi reguluje wiele przepisów między innymi ustawa o zakazie stosowania azbestu, a także związane z nią Rozporządzenie wykonawcze. Ponadto zagospodarowanie odpadów azbestowych reguluje program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest, stosowanych na terytorium Polski. Rodzaje odpadów niebezpiecznych to także te, pochodzące z sektora dużych przedsiębiorstw, jak elektrośmieci. Odpady olejowe, a także produkty zawierające pestycydy i odpady, stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska. Ponadto, należy także wymienić kategorie odpadów niebezpiecznych, szczególnie mogą to być produkty zawierające azbest bądź też bardzo toksyczne związki, używane do zabezpieczenia upraw rolnych.
Odpady niebezpieczne ogólna klasyfikacja
Podział na odpady niebezpieczne klasyfikacja tych produktów powstała na bazie rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska z 24 grudnia 1997 roku. Wskazana tam klasyfikacja odpadów, jak i lista odpadów niebezpiecznych dzieli te produkty na grupy, podgrupy, a także poszczególne rodzaje, uzależnione od miejsca ich występowania czy też wytwarzania. Odpady niebezpieczne klasyfikacja tych wyrobów obejmuje produkty medyczne i weterynaryjne, środki farmaceutyczne, zużyte leki, związki wykorzystywane w lecznictwie i weterynarii, a także biocydy oraz środki farmaceutyczne. Ponadto, odpady niebezpieczne klasyfikacja dzieli te produkty na pozostałości po tuszach, barwnikach, farbach, lakierach, pigmentach i pokostach.
Odpady niebezpieczne klasyfikacja produktów uznawanych za potencjalnie szkodliwe dla środowiska naturalnego człowieka i zwierząt to także pozostałości żywic, klejów, lateksu, plastyfikatorów, a także środków do impregnacji czy konserwacji drewna. Należy wskazać także oleje mineralne i substancje oleiste oraz materiały smoliste, które powstają w procesie destylacji, rafinacji bądź też obróbki chemicznej. Ponadto, odpady niebezpieczne klasyfikacja obejmuje także zużyty sprzęt elektroniczny i elektryczny, jak i baterie, akumulatory oraz ogniwa elektryczne. Powyższe odpady niebezpieczne podział tych wyrobów umożliwia posegregowanie ich, łatwiejsze przechowywanie, a także prawidłowe przygotowanie do transportu. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ produkty te stanowią realne zagrożenie dla każdego człowieka, zwierzęcia bądź też ekosystemu.
[CTA]
Klasyfikacja odpadów niebezpiecznych
Stworzona klasyfikacja odpadów niebezpiecznych umożliwia dobór metod przechowywania tych produktów, jak również sposobów na ich późniejszą utylizację bądź też całkowite unieszkodliwienie. Akty prawne regulujące kwestię gromadzenia i utylizacji odpadów niebezpiecznych, wskazują na właściwości, według których stworzono system ich klasyfikacji. Jako podstawowe właściwości wymienia się utlenialność, wybuchowość, łatwopalność, toksyczność, działanie drażniące, szkodliwość dla zdrowia, działanie rakotwórcze, infekcyjne, działanie żrące, ekotoksyczność, mutagenność i teratogenność. Powyższe czynniki stanowią pierwsze kryterium podziału, według którego dokonuje się takiej czynności, jak klasyfikacja odpadów niebezpiecznych. Wszystkie powyższe cechy zostały bardzo dokładnie określone w Rozporządzeniu Komisji Europejskiej nr 135 7/2014 z dnia 18 grudnia 2014 roku, zastępującego załącznik II do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE w sprawie odpadów.
Ogólna klasyfikacja odpadów niebezpiecznych opiera się na aktualnych aktach prawnych, stanowiących uchylenie niektórych dyrektyw, a także wprowadzających późniejsze zmiany. Warto także wspomnieć o rozporządzeniu Rady Unii Europejskiej 2017/997 z dnia 8 czerwca 2017. W Polsce klasyfikacja odpadów niebezpiecznych powstała po to, aby był to akt o mocy prawnej, który zakazuje się zmiany w klasyfikacji odpadów na te, zaliczane do innej kategorii, ponieważ nastąpiło ich rozcieńczenie, zmieszanie bądź też inne czynności, prowadzące do zmiany ich postaci fizycznej bądź też właściwości chemicznych. Należy pamiętać, że klasyfikacja odpadów niebezpiecznych dotyczy również tych produktów, które zostały poddane procesowi obróbki laboratoryjnej, mającej na celu obniżenie początkowego stężenia substancji niebezpiecznych do poziomu niższego niż ten, określany dla odpadów niebezpiecznych.
Prawidłowa klasyfikacja odpadów niebezpiecznych umożliwia zakwalifikowanie tych produktów do określonej grupy, podgrupy i rodzaju. Pozwala to na zabezpieczenie tych wyrobów, a także niedopuszczenie do skażenia środowiska naturalnego czy też powstania zagrożenia dla zwierząt i ludzi.
