Nie ulega wątpliwości, że współczesny świat pogrąża się w narastającej katastrofie klimatycznej. Choć Polska znajduje się w strefie umiarkowanej, nawet nas dotykają konsekwencje zmian klimatu: susze, gwałtowne wyładowania atmosferyczne, powodzie, czy też pożary i mini trąby powietrzne. Jak możemy walczyć ze zmianami, które sami na siebie sprowadziliśmy? Między innymi za pośrednictwem recyklingu – poznaj szczegółowe etapy recyklingu i poszerz swoją świadomość ekologiczną!
Etapy recyklingu
Zanim przejdziemy do konkretnych etapów recyklingu, warto jest zadać sobie podstawowe pytanie – czy recykling jest oraz jakie mamy rodzaje recyklingu. Cytując internetowy Słownik ochrony środowiska, recyklingiem możemy nazwać:
- proces mający na celu ograniczenie zużycia surowców naturalnych. Rozumie się przez to metodę odzysku, w ramach której odpady są przetwarzane na produkty, materiały lub substancje, a następnie ponownie wykorzystywane w pierwotnym lub innym celu. Recykling nie obejmuje odzysku energii oraz ponownego przetwarzania na materiały, które mają być końcowo wykorzystane jako paliwo.
O recyklingu uczymy się już od lat dziecięcych – tak samo o segregacji odpadów komunalnych, czy wadze sprzątania lasów z przeróżnych odpadów. Jednak, czy każdy z nas kojarzy poszczególne rodzaje recyklingu? Jeśli nie – warto je sobie utrwalić – wówczas łatwiej nam będzie zrozumieć działanie systemu segregacji pozostałości oraz procesy rządzące gospodarkami odpadowymi. Zatem do rodzajów recyklingu możemy zaliczyć:
- recykling materiałowy – polega na pozyskiwaniu z odpadów poszczególnych tworzyw, a następnie produkowanie z nich nowych materiałów,
- recykling termiczny – jest to przetwarzanie materiałów w taki sposób, aby pozyskać z nich energię,
- recykling organiczny – polega na wykorzystaniu naturalnych procesów (takich jak fermentacja metanowa i tlenowa), tak aby odpady zostały sprowadzone do formy pierwotnej, organicznej,
- recykling surowcowy – przekształcenie odpadu w postać pierwotną, z której odpad powstał,
- recykling chemiczny – wykorzystanie skomplikowanych zabiegów chemicznych po to, aby przekształcić odpad w użyteczny surowiec o innych niż pierwotne właściwościach.
Skoro już wiemy, w jaki sposób może odbywać się odzysk materiałów z odpadów, warto jest pochylić się nad poszczególnymi etapami recyklingu. Tradycyjnie dzieli się ten proces na 5 etapów:
- Segregacja. W zależności od rodzaju pozostałości tak będzie ona przebiegać. Jeśli są to odpady komunalne – to my zajmujemy się segregowaniem, a odpowiednie służby przy wysypiskach zajmują się dalszym sortowaniem. Jednak w przypadku innych materiałów, segregacja odbywa się w specjalistycznych zakładach, które np. mechanicznie oddzielają poszczególne elementy (jak np. jest w przypadku recyklingu kabli).
- Rozdrabnianie. Poszczególne elementy – w zależności od tego, z jakim surowcem mamy do czynienia – muszą zostać rozdrobnione w taki sposób, aby ich późniejsza obróbka była możliwa (dotyczy to głównie surowców wtórnych, ale nie tylko).
- Mycie. Jest to etap, który w zasadzie dotyczy tylko niektórych elementów, ponieważ nie wszystkie przyjeżdżają do sortowania zanieczyszczone. Zazwyczaj ten etap dotyczy materiałów, które są szklane, z tworzyw sztucznych lub wymagają dezynfekcji (jak w przypadku odpadów medycznych).
- Wytłaczanie. Jest to etap, który dotyczy formowania z odzyskanych surowców, nowych produktów. Ten etap jest bardzo dobrze widoczny podczas recyklingu tworzyw sztucznych – które muszą zostać wydmuchane lub wtłoczone do odpowiednich form, w których będą zastygać.
- Pozostałe. Co należy do pozostałych czynności? Np. magazynowanie substancji, wykańczanie produktów, nadawanie im kolorów, pakowanie, czy zabezpieczanie przed zniszczeniem, rozkładem, zanieczyszczeniem.
Oczywiście w zależności od tego, z jakimi materiałami mamy do czynienia, z takimi etapami recyklingu się spotkamy. Bardzo wiele zależy od tego, w jakim stanie dostarczymy pozostałości oraz czy zostały one zaprojektowane zgodnie z zasadami GOZ (Gospodarka o Obiegu Zamkniętym) – tj. zostały stworzone z założeniem późniejszego recyklingu. Jest to niezwykle ważne, ponieważ dzięki temu nie tylko oszczędzamy surowce i naturalne zasoby. Ale także udaje nam się przyczynić do zmniejszenia wydobycia niektórych rud metali, redukcji emisji dwutlenku węgla do atmosfery, czy też ograniczenia zużycia wody do produkcji nowych materiałów.
[CTA]
Co możemy uzyskać z poszczególnych rodzajów recyklingu?
W zależności od tego, jaką pozostałość bierzemy pod uwagę, tak będzie się zmieniał ostateczny surowiec, który możemy uzyskać w czasie recyklingu. Podstawowymi materiałami, które trafiają do placówek przetwarzających odpady, są:
- papier,
- plastik,
- szkło,
- metale,
- tworzywa sztuczne,
- odpady organiczne typu bio.
Ale jeśli dodatkowo weźmiemy pod uwagę poszczególne rodzaje recyklingu – co możemy uzyskać z tego procesu? Bardzo wiele! Jeśli chodzi o odpady papierowe, są one poddawane recyklingowi materiałowemu. W jego ramach możemy wytworzyć nowe zeszyty, papier toaletowy, długopisy z papieru recyklingowanego, czy też tzw. celulozową bawełnę. Plastiki, tj. przeróżne tworzywa sztuczne, są poddawane recyklingowi surowcowemu – są one przekształcane w granulat, z którego powstają najróżniejsze elementy (w zależności od rodzaju plastiku, z którym mamy do czynienia) – meble ogrodowe, doniczki, plastikowe butelki PET, recyklingowane pojemniki na żywność etc. Niekiedy plastiki poddaje się pirolizie, która zmienia go z ciała stałego w stan gazowy. W ten sposób produkuje się areozole wykorzystywane w przemyśle.
Szkło również zostaje poddane recyklingowi surowcowemu – jest ono mielone na tzw. stłuczkę, z której następnie wytapiane są nowe butelki, słoiki, czy inne naczynia ze szkła. Metale także się przetapia w hutach, a następnie wytwarza się z nich pręty, żyły do kabli, czy aluminiowe puszki. Z kolei odpady typu bio, są poddawane zabiegom fermentacyjnym, w związku z czym produkowany jest cenny biogaz, zawierający metan.
Jak sam widzisz – segregacja i recykling to bardzo efektywne zabiegi, które mogą się przyczynić do zmniejszenia rozmiarów katastrofy klimatycznej. W ten sposób – dzięki segregacji i oddawaniu odpadów w ręce odpowiednich służb – możemy realnie przyczynić się do chronienia naszej planety. Możemy redukować emisję dwutlenku węgla, ograniczać zużycie energii i wody w produkcji, a także zmniejszać eksploatację surowców naturalnych. Warto być eko! A jeśli ten temat Cię zainteresował – zachęcamy do zerknięcia do naszego wpisu o wykorzystaniu surowców wtórnych!